QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT DA THUỘC LÀM NGUYÊN LIỆU ĐỂ MAY ÁO DA THẬT
Da thuộc để sản xuất áo da thật được sản xuất như thế nào?
Da thuộc để sản xuất áo da thật cao cấp hay còn gọi là da thật được tạo ra bởi quy trình thuộc da. Nó là quá trình xử lý các loại da động vật như da bò, da cừu, da dê, da lạc đà, da trâu, da huơu…để tạo lên một loại vật việt có độ bền cao khó bị phân hủy bởi các vi sinh vật... Quá trình thuộc da sử dụng ba loại nguyên liệu chính là các chất chứa xút, axít để thay đổi vĩnh viễn cấu trúc của các protein trong da động vật, nó cũng có tác dụng làm sạch các thớ sợi của da, và các chất tạo màu khác nhau tại các xưởng thuộc da.
Thuộc da cũng có thể dùng nhiều phương pháp khác nhau nhưng có hai cách chính là thuộc da bằng thực vật dùng các loại cỏ cây có chứa chất tanin và thuộc da bằng khoáng chất hóa chất như khoáng chất chứa crom là phổ biến nhất. Trước khi da sống đưa vào thuộc da được bảo quản bằng muối để tránh vi khuẩn phân hủy, vì vậy thuộc da phải loại bỏ muối, làm sạch lông và mỡ bám vào da và được ngâm vào nước một đến 2 ngày. Trong thời gian ủ da người ta có thể dùng thêm các loại thuốc diệt khuẩn và diệt nấm mốc…những dòng da thuộc sử dụng hóa chất độc hại có ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe người sử dụng. Ngày nay nhiều hóa chất đã bị cấm trong ngành thuộc da vì nó có hại cho sức khỏe con người.
Các công đoạn thuộc da để may áo da thật cao cấp.
1. Công đoạn chuẩn bị đầu tiên trong quy trình thuộc da.
Mục đích của công đoạn này là nhằm loại bỏ các thành phần thừa trên da sống như các biểu bì và mô liên kết…nhằm mục đích làm sạch da sống trong quá trình bảo quản và hạn chế sự phân hủy của vi khuẩn. Để tạo liên kết giữa các chất thuộc da và các sợi collagen trong giai đoạn thuộc da. Sau khi làm sạch các thành phần thừa trên da sống các con da sẽ được phân loại theo kích thước, khối lượng, đặc điểm chủng loại riêng để có các phương pháp xử lý riêng cho từng loại da. Các khâu trong công đoạn chuẩn bị có thể khác nhau phụ thuộc vào việc bảo quản da sống, vào nguyên liệu, vào mục đích sử dụng da thuộc thành phẩm.
- Công đoạn ngâm nước tạo độ ẩm cho da.
Công đoạn này nhằm mục đích tạo lượng nước trong da mất đi do quá trình bảo quản da sống (từ 30 - 45% nước đến 60 – 70% nước đối với loại da sống được bảo quản bằng muối và giảm từ 18% nước - 50% nước đối với da đã được phơi khô). Công đoạn này chính là nhằm mục đích tạo cho cấu trúc sợi da sống trở lại trạng thái gần như da sống tự nhiên ban đầu. Phương pháp bảo quản ướp muối thì việc ngâm nước tạo ẩm dễ hơn phương pháp bảo quản da bằng phơi khô, việc ngâm ngước tạo ẩm chủ yếu dựa vào kinh nghiệm và cảm quan của con người. Da đạt yêu cầu là khi trở về trạng thái mềm tự nhiên gần như bạn đầu.
- Công đoạn ngâm hóa chất (chủ yếu là ngâm xút) và tẩy lông.
Quy trình này nhằm mục đích loại bỏ lớp lông trên da sống, loại bỏ lớp biểu bì, thượng bì và loại bỏ lớp mỡ thừa dưới da để da chỉ còn cấu trúc của các sợi. Đây là công đoạn phức tạp nhất trong thuộc da và quyết định nhiều đến chất lượng da thành phẩm sau này. Công đoạn này đòi hỏi hóa chất tẩy lông và ngâm vôi để phá hủy lớp chân lông trên da, lớp biểu bì trên da và làm chương nở da yêu cầu đặt ra là phải kiểm soát lượng hóa chất, nhiệt độ, thời gian và nước.
- Công đoạn lạng mỏng da hay còn gọi là xẻ da
Việc lạng mỏng da được sử dụng hoàn toàn trên máy móc chuyên dụng nhằm mục đích các con da có độ dày đồng đều nhau, độ dày mỏng khác nhau phụ thuộc vào mục đích sử dụng của da thuộc. Các sản phẩm da thuộc sử dụng sản xuất thắt lưng da, giày dép da thì da thuộc thường phải dày, các sản phẩm da thuộc để sản xuất ví da, túi xách da có độ mỏng hơn, các sản phẩm da thuộc sản xuất áo da thật và găng tay da thường phải mỏng nhất và sử dụng lớp mặt cật của da.
- Tẩy xút (tẩy vôi) và làm mềm da thuộc.
Sau khi da được ngâm xút (ngâm vôi) và hóa chất tẩy lông thì phải tẩy vôi và hóa chất trên da nếu không sẽ làm ảnh hượng đến chất lượng da thuộc. Ngày nay người ta thường dùng hóa chất foulons có tốc độ cao hơn việc sử dụng thùng quay để tẩy lông và hồi tươi giúp nâng cao việc tẩy hóa chất và lông. Tùy thuộc và từng sản phẩm mà việc tẩy hóa chất có thể dùng các tác nhân tẩy khác nhau.
Làm mềm da là quá trình làm cho bề mặt da trở lên nhẵn và loại bỏ sự chương nở của da cũng như các lớp váng bám trên bề mặt cật da. Các tác nhân làm mềm là giúp các sợi da tăng khả năng đàn hồi và sự mềm mại của mặt cật da. Việc làm mềm có ý nghĩa rất lớn đối với da thuộc sử dụng crom, công đoạn làm mềm có ảnh hưởng lớn đến việc sử dụng da để sản xuất áo da thật. Với những loại da cần độ cứng thì không cần sử dụng công đoạn làm mềm.
2.Công đoạn thuộc da
Thuộc da là công đoạn da sống (da trần) chuyển hóa trở thành da thuộc có các đặc tính tối ưu nổi bật như chịu được nhiệt độ cao, việc này lý giải tại sao da thật khi đốt thường khó cháy và khi cháy có mùi khét của các sợi da giống như mùi tóc cháy. Chịu được sự phá hoại của các vi sinh vật để da thuộc có độ bền lên đến hàng chục năm. Có độ thấu khí cao để khi sản xuất áo da thật mặc không bị giữ mồi hôi nhưng vẫn giữ nhiệt tốt. Không bị thối rữa khi tiếp xúc với nước cà các môi trường khác. Ngày nay thuộc da sử dụng các tác nhân trung hòa khác nhau có tác dụng nâng tính kiềm của cúng tăng lên một cách từ từ như khoáng đôlômit, Mentrigan MOG.
3.Công đoạn cuối là chỉnh sửa và hoàn thiện da thuộc
Da sau khi thuộc xong thì độ ẩm của da vẫn còn rất cao trong khoảng 60 – 65%, da thuộc cũng chưa có được độ mềm dẻo tự nhiên, bề mặt da vẫn thô và dễ ngấm nước (còn gọi là da mộc). Vì thế sau khi thuộc da xong, da thuộc vẫn phải trải qua một vài công đoạn xử lý cuối cùng.
Đây là giai đoạn mà xưởng thuộc da sẽ trau truốt cho da thuộc đạt yêu cầu, chỉnh sửa da, nhuộm màu da… để da thành phẩm ưng ý theo đúng mục đích sử dụng, đối với dòng da thuộc để sản xuất áo da thật đòi hỏi chất lượng cao, da phải sử dụng mặt cật có độ dẻo da, chịu được và quệt nhưng phẫn đảm bảo phải mềm mại, bề mặt da phải đẹp tự nhiên, có độ bền cao sau thời gian dài sử dụng. Ngày nay nhiều loại da để may áo da thật được phủ lên bề mặt lớp sơn màu có tác dụng hạn chế việc thấm nước nên nhiều người vẫn lầm tưởng áo da thật có thể chống nước khi mặc dưới trời mưa.
Xong công đoạn thuộc da các con da thuộc (da thật) sẽ được đưa ra thị trường tiêu thụ và được đưa vào các xưởng sản xuất thắt lưng da, ví da, găng tay da, áo da thật…